Memlekette yeşil yol tartışmaları alabildiğince devam ederken Rize’mizin çehresini değiştirecek olan hatta değiştirmeye başlayan Güney Çevre Yolu çalışmaları güme gidiyor kanaatindeyim. Trafiğe açılan İslampaşa ile Gülbahar mahalleleri arasındaki güzergâhını bizzat kullanan birisi olarak bugün sizleri Güney Çevre Yolu’nda gezintiye çıkaracağım.
PROJENİN DOĞUŞU VE HAYATA GEÇİŞİ
Karayolları Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü tarafından 3 Haziran 2011’de ihalesi yapılarak onaylanan projenin bugün itibariyle yapımına hızlı bir şekilde devam ediliyor. 8,5 km uzunluğunda, 5 alt geçit ve 3 köprüden oluşacak olan Güney Çevre Yolu’nun 1. etabının temel atma töreni 23 Mart 2012 tarihinde dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ile Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın katılımıyla görkemli bir şekilde yapılmıştı.
O gün yapılan temel atma töreninde bir konuşma yapan Bakan Binali Yıldırım, "Burada her şey yetişir. Adamı eksen adam biter. İşte yetiştirdiğiniz isimler ortada. Başbakanlar yetiştiren şehirsiniz. Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan'ı sizler yetiştirdiniz o sizin uşağınız" şeklinde konuşarak Rizelilerin büyük sempatisini kazanmıştı.
2014 yılının sonunda bitirilmesi planlanan projede kamulaştırmalardan kaynaklanan ciddi sıkıntılar çekildi. Proje alanı içerisinde kalan mülk sahibi vatandaşların bir kısmı konuyu yargıya taşıdı ve süreçte ciddi gecikmeler yaşandı. Ancak şuan itibarıyla bu problemler aşıldı ve süreç artık çok daha hızlı bir şekilde devam ediyor.
PROJENİN KAPSAMA ALANI NEDİR?
Güney Çevre Yolu iki etap halinde olacak. Birinci etap Rize Tıp Fakültesi ile Pehlivantaşı arası, ikinci etap ise Pehlivantaşı ve Çiftekavak arası olacak. Karayolları ağına aldırılarak ihale edilen ve yapımına başlanan yaklaşık 8,5 kilometre uzunluğunda olacak olan bu yol Çamlıbel mahallesinde mevcut Dağdibi Yolu ile birleşerek İslampaşa mahallesine kadar uzanacak. Halen yapımı devam eden birinci etap İslampaşa, Portakallık, Bağdatlı, Gülbahar, Müftü, Çamlıbel, Tophane, Yeniköy, Atmeydanı, Yağlıtaş, Kavaklı, Bıldırcınköyü ve Pehlivantaşı Mahallelerini kapsayacak. Yapılacak olan Salarha Tüneli ile bağlantısı da sağlanarak yolun Salarha vadisi ile irtibatlandırılması planlanıyor.
PROJENİN MALİYETİ NEDİR?
İki etap halinde oluşacak olan yolun birinci etabının 8,5 km olan bölüm çalışmasının halen devam ettiği ve güzergah üzerinde bulunan 257 daire ve 66 binanın proje dahilinde yıkılacağı planlanmış. Zaten bu yapıların büyük bir bölümünün istimlak işlemleri tamamlanmış ve yıkımları gerçekleşmiş durumda. Bugüne kadar sadece istimlak bedeli olarak yaklaşık 150 milyon lira ödenmiş. İlk etabın ihale bedeli 100 milyon lira idi. Orantı kurduğumuzda bugüne kadar bunun 1,5 katı oranında istimlak bedeli ödenmiş. Tabii bu da ciddi bir yük getirmiş durumda. Yolun ilave yatırım ve projelerle beraber toplam maliyetinin yaklaşık 300 milyon lirayı bulacağı düşünülüyor.
RİZE’YE NE KAZANDIRACAK?
İslampaşa, Portakallık, Bağdatlı, Gülbahar, Müftü, Çamlıbel, Tophane, Yeniköy, Atmeydanı, Yağlıtaş, Kavaklı, Bıldırcınköyü, Pehlivantaşı ve Çiftekavak Mahallelerini kapsayan ve şehri güneye doğru açacak olan Güney Çevre Yolu sayesinde Rize çok daha geniş bir yapıya kavuşacak ve şehrin görünümü değişecektir. Rize`nin doğusu ile batısını birbirine bağlayacak bu proje sayesinde Rize daha kentsel bir görünüm kazanacaktır. Bu yolun tamamlanmasıyla birlikte yıllardır artarak devam etmekte olan ve çözülemez bir hal almış durumda olan Rize Trafiği önemli ölçüde rahatlayacaktır. Projelendirilen Salarha Tüneli ile bağlantılı olması planlanan yolun şehrin doğusu ile batısı arasında ulaşım açısından güçlü bir alternatif oluşturacağı muhakkaktır. Bu proje ile birlikte sahil şeridinde sıkışmış şehir güneye doğru açılacaktır. Şehrin güneye doğru açılmasıyla birlikte yeni yerleşim yerleri oluşacak ve şehir genişleyecek. Bir gerçek daha var ki Güney Çevre Yolu’nun geçtiği güzergâhtaki arsa ve araziler değer kazandı. Mevcut tarlalar birdenbire anayola sıfır arsa konumuna geldiler. Dağdibi dediğimiz yerler Güney Çevre Yolu’nun gelmesiyle birlikte çok daha farklı bir görünüme eriştiler. Güney Çevre Yolu şehirleşme adına çok önemli bir adımdır. Rize’nin marka değeri açısından çok önemli bir projedir.
GÖZE BATANLAR
Güney Çevre Yolu çalışmaları kapsamında asfalt kaplaması yapılan İslampaşa ve Gülbahar Mahalleleri arasındaki 1.5 kilometrelik yol okulların başlamasıyla birlikte trafiğe açıldı. Bu süreçte elbette olumsuzluklar yaşandı. Trafik ve yaya güvenliğini tehlikeye düşüren durumlar söz konusu oldu. Fakat gördüğüm kadarıyla süratle bu eksiklikler tamamlanıyor. Yaya kaldırımları, tretuvarlar, hız düşürücü kasisler, yaya geçitleri, rögar kapakları, trafik levhaları tamamlanıyor. Orta refüj metal korkuluklarla ayrılacak sanırım bunun için çalışmaların yapıldığını gözlemledim. Henüz ışıklandırma sistemine geçilmedi. Lakin çalışmalar gösteriyor ki o eksikliklerde kısa sürede tamamlanacaktır.
Bir de yol yeni trafiğe açıldığından dolayı düzenli bir trafik akışı yok. Yani ters yönde giden araç sayısı oldukça fazla. Ayrıca yol kenarlarında araçlar park ediyor. Otomobillerin yanında otobüslerin bile aynı yol üzerinde park yaptıklarına bizzat şahit oldum ki bu trafik güvenliği açısından oldukça riskli bir durum. Işıklandırması yapılmamış bir yolda gece çok daha riskli bir durum bu. Bu görüntü “kaza geliyorum”un işaretidir. Yetkililerin bir an önce yol kenarındaki gelişigüzel araç parklarına engel olmaları gerekiyor.
İslampaşa’dan Müftü Mahallesine kadar olan bölüm arasında sadece bir kavşağın olması yolun kullanılabilirliğini kısıtlıyor kanaatindeyim. Yani doğu ya da batı yönüne giden araçların geri dönüşlerde Atatürk Caddesi, Cumhuriyet Caddesi veya Menderes Bulvarı’nı kullanmaları gerekecek. Kuzeye doğru yapılacak olan dikine bulvarların da bir an önce yapılmasında trafiğin rahatlaması açısından fayda görüyorum.
KISSADAN HİSSE
Yolun 1,5km’lik kısmının trafiğe açılması bile Menderes Bulvarında ki o bölge trafiğinin rahatlamasına önemli etkisi olmuştur. Ben Menderes Bulvarı yerine Güney Çevre Yolu’nu tercih ediyorum. Güzergâhları o yol üzerinde olan herkese de mutlak suretle Güney Çevre Yolu’nu kullanmalarını öneriyorum.
Eğer büyümek istiyorsak, gelişmek istiyorsak, daha modern, daha yaşanabilir bir Rize istiyorsak bu tip projelerin hayata geçirilmesi için her Rizeli elinden gelen katkıyı yapmalıdır. Sonuçta Rize kazanacak Rizeli kazanacaktır.
Son olarak bu projenin hayata geçirilmesinde emeği olan herkese çok teşekkür ediyorum.
NOT: Güney Çevre Yolu animasyonunu aşağıdaki bağlantıya tıklayarak izleyebilirsiniz.
Ersoy USTAOĞLU
30.11.2015 / RİZE