İttika; Yüce Allah’ın emirlerine uymamaktan korkmak, haramdan ve şüpheli kötü davranışlardan sakınmaktır. İttika haline; takva denir. Takvalı kişiye de; muttaki denmektedir.
Muttaki olan kişi; güvenilir, itimat edilir, kendisinden zarar- ziyan gelmeyen insandır. Olgun, faziletli, yeterli, yetkin, içtenlikli, bilinçli Müslümandır.
Allah cc. Ayetlerinde; Takva Müslümanlar cennete girecek, gidecek, diye buyurmaktadır.
İnsanlar birbirine eşittir. Ancak farklılık, seçkinlik takva iledir.
Allah cc. Buyuruyor: “ Şüphe yok ki, Allah yanında en iyiniz, en çok muttaki olanınızdır.”
İttikanın karşıtlığı- zıddı; fısktır. Fücurdur. Doğru hak yoldan çıkmak, Allah’a asi olmak, haram ve şüpheli davranışlardan sakınmaktır. Böyle bir halin sonu; iki âlemde felaket, fecaat, azaptır.
Müslüman edepli insandır. Edep; güzel terbiye, güzel huylarla nitelenmektedir. Edep; utanılacak, ar edilecek davranışlardan insanı korur. İslam adabına uyanlar; edepli olur.
Edep insan için büyük bir değer, onur, güzellik, şereftir. Edebin karşıtı; İsaettir. Kötülük yapmak ve terbiyeye aykırı davranmak anlamına gelir.
Edep insanın süsü, değeri, koruyucusu, yükselticisidir. Edep ve hayâdan yoksun olanlar; insanlıktan, onurdan, değerden de yoksundurlar. Rezil rüsva olurlar. Kendilerini perişan ederler.
İslam dininde, edep; servetten daha iyidir, değerlidir.
İslam dini; hak, hukuk, adalet, hakkaniyet, güzel ahlak, edep, hayâ, ihsan çok değerlidir, önemlidir, kıymetlidir.
İhsan, İslam dininde çok değerlidir, önemlidir.
İhsan; bağışlama, iyilik etme, bahşiş verme, hayır olan her şeyi yapma demektir. İhsan, İslam dinin önemli bir değeridir. Adalet gibi!
Bir ayette Allah cc. Buyuruyor: “ İhsan ediniz; şüphe yok ki, Allah ihsan edenleri sever.”
Başka bir ayette Allah cc. Buyuruyor: “ Yüce Allah sana ihsan ettiği gibi, sen de ihsan ede.”
İslam dini, güzel ahlaklı, iyi huylu, ihlaslı Müslüman olmayı ister.
İhlas; herhangi bir işi güzel niyetle; saf, temiz bir kalp ile yapmak anlamındadır. Böyle bir hale de “hulus” denir. Yapılan işlerin değeri, önemi; ihlasa göre artar. İhlas; samimiyet, içtenlik anlamlarına da gelir. İhlasın karşıtı; riyadır- gösteriştir. Gösteriş için yapılan işlerde sevap alınmaz. Riyakâr insan, Allah cc. İçin hayır yapmaz.
Peygamberimiz sas. Bir hadisinde derler ki: “ Şüphe yok ki, Allah, sadece kendisi için yapılan ve kendi rızası için istenen bir işi kabul eder.”
Güzel ahlaklı, iyi huylu Müslüman; istikamet üzere olur. Sapmaz, sapıtmaz, çarpıtmaz.
İstikamet; her işte doğruluk üzere bulunmak, adaletten ve doğruluktan ayrılmayıp, din ve akıl çerçevesi içinde yürümek anlamındadır. Müslüman doğru istikamet üzere olan insandır. İstikametin karşıtı; ihanet, caymak, sapıtmak, sapkınlık, emanete ihanet etmektir.
Peygamberimiz sas. Buyuruyor:” Emrolunduğun gibi dosdoğru istikamette ol, bulun.”
Müslüman insan Allah’a itaat eder, taat eder. Emir ve yasaklarına uygun davranır. Aykırılık içinde olmaz, bulunmaz.
Allah cc. Buyuruyor: “ Allah’a itaat ediniz. Allah’ın Peygamberlerine de itaat ediniz. Sizden olan yöneticilerine de itaat ediniz.”
İslam dininde itimat etmek, güvenmek, emniyet etmek, çok önemlidir.
İslam dininde iktisatlı, ekonomik olmak da çok önemlidir. İsraf- savurganlık haramdır. Bugün kişi ve kurumlar israfları yüzünden, gelirlerinden fazla borca batmışlardır. Batı dünyası ve ülkemiz bu acınacak durumdadır.
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “İktisat- ekonomi üzere olan fakir olmaz.”
Allah cc. Buyuruyor: “ Allah israf edenleri sevmez.”
Müslüman ülfet sahibi olmalı. Yanı uygun kimselerle güzel bir şekilde görüşüp, konuşmalıdır. Bu güzel ahlakın gereğidir. Ahlaklı insanlar, bu yazdıklarıma uygun hareket ederler. Bunlar dini ve ahlakı durumlardır.
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ Mümin ülfet eder ve ülfet olunuz. Ülfet etmeyen ve ülfet olunmayan kimsede ise hayır yoktur. İnsanların hayırlısı, insanlar için hayırlı olandır.”
Müslüman ahlakında, emniyetli olma vardır. Müslüman ihanet etmez, hainlik etmez.
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ Münafığın alameti üçtür. Konuşunca yalan söyler. Söz verdiğinde, sözünde durmaz. Emanet edilince, hainlik eder.
Müslüman insaflıdır. Müslüman vicdanlıdır. İnsan ve vicdanlı, merhametli olan Müslüman; zalimlik yapmaz. Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ İnsan dinin yarısıdır.”
Müslüman, güler yüzlü, tatlı dilli, nur yüzlü, neşelidir. Yüzü ekşi değildir. Haşin değildir. Gaddar değildir.
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ Güler yüzlülük bir sadaka ve bahşiş sayılır.”
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ Allah muhakkak ki, yumuşak huylu, parlak yüzlü kulunu sever.”
Müslüman, terbiyeli, güzel ahlaklı, edepli,, haya- ar- utanma sahibi, disiplinlidir. Gevşek, laçka, savruk değildir.
Anne ve babanın, zamanın terbiye etmediğini cehennemin terbiye edeceği söylenmiştir!
Müslüman teenni ile hareket eder, etmelidir. Teenni demek; bir işte acele etmeyip, düşünerek hareket etmektir. Bugün teenni etmeyenler, eski zamanlara göre daha çok aldatılmakta, kandırılmakta, tuzağa düşürülmekte, maddi, manevi zarara uğratılmaktadır. Bugün çalışarak kazanmayı düşünmekten çok; tuzak kurma, aldatma, kandırma, maddi, manevi zarara uğratma ile ilgilenen milyonlarca kişi vardır.
Bunun için, karar vermeden önce derinlemesine, kapsamlı düşünmeli. Bilemediğimiz, mutlaka dürüst, deneyimli, yüksek uzman kişilere sorup, danışmalı. Ben, yaşım gereği ve de bilgiyi internet ortamından araştırma olanağına sahip olmama rağmen; tanıdığım hukukçulara telefon edip soruyorum. Ya da internetten yazıp, danışıyorum. Her kişi, her bilgiyi bilemez. Bilgi çok geniş bir hazinedir. Bilgi konusunda yüzlerce dal vardır.
Saygın kimselere saygılı davranmalı.
Kimseyi tahkir etmemeli.
Büyüklere saygı göstermeyi peygamberimiz öğütlemektedir.
Güzel ve temiz söz söylemeli.
Müslüman tefekkür eder. Tefekkür etme; düşünmek ve bir iş üzerine fikri geliştirmek demektir.
Peygamberimiz kapsamlı, derinlemesine düşünmeyi öneriyor.
Tevekkül; Allah’a güvenmek, kul görevini yaptıktan sonra, sonucu Allah’a bırakmak demektir. Ümitsizliğe, kedere düşmemeli.
Müslüman, doğru ve olumlu işlerde, görevinde sebat edendir. Sebat etmelidir. Sebat etmek; verilen sözü yerine getirmek, bir işte, inançta, olumlu davranışta, düşüncede kararlı olmaktır. Sabit kalmaktır. Sebat, başarının bir koşuludur. Hayırlı, iyi, güzel işlerde sebat etmek gerekir. Faydalı işlerde sebat etmeli. Bazı kişiler işlerinde sebat etmezler. Bunlar genellikle başarısız olurlar.
Müslüman cömerttir. Cömert olmalıdır. Cimri, pinti olmamalıdır. Cömert olmak demek; eli, avucu açıp, savurmak demek değildir. Müslüman her işinde normal, dosdoğru, orta yollu olmalı. cömert insan sevilir. Cimriden başkaları ve kendi bile hayır görmez.
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ Cömert kimsenin yemeği şifadır. Cimri kimsenin yemeği hastalıktır.”
Müslüman çok farklı, faziletli, erdemli, iyi, güzel, harika, harikulade, şahane, üstün sıfatlı insandır. Yürümesi, iş yapması, görev yapması, başarması, tedbirli olmasıyla farklıdır. Sıradan basit insan değildir. kötü zanda bulunmaz. Kötü zanda bulunmak günahtır.
Müslüman iyi zanda bulunur. Güzel düşünür, güzel niyet eder, güzel sanar, güzel inanç sahibi olur. Müslüman her şeyi ile güzeldir, iyidir, değerlidir.
Müslümanın konuşması, söylemesi, yazması, çizmesi, yapması güzeldir. Yaptıklarında kötülük, çirkinlik, olumsuzluk olmaz, olmamalı. Peygamberimiz; hayır söylemeyi veya susmayı tercih etmeyi öneriyor.
Müslüman, hakk sahibidir. her doğru olana ve değişmeyene hakk denir. Hakkın karşıtı batıldır. Yanı yanlış, kokuşmuş, çürümüşlük, bozukluk, işe yaramazlıktır. Hakk, hukuk benzer anlamlardadır. Müslüman her zaman haktan, hukuktan yana olur. Haktan hukuktan yana olmayanlar, zalimlerdir. Zalimler cehennemdedir.
Müslüman, hikmet sahibi olmalıdır. Hikmet; ilim ile amelin- eylemin birleşmesinden meydana gelen, yüksek bir sıfattır. Müslüman hikmet sahibi olmalıdır. Hikmetli insan, hayırlı insandır.
Müslüman akıllı, zeki, yumuşak huylu olmalı. Şiddete sabredip, tahammül etmeli. Öfke ateşini söndürmesini becermeli. Heyecanını kontrol etmeli. Faziletli davranmalı. Şiddet, hiddet, öfke, kızgınlık göstermemeli. Barışı bozmamalı. Öfke; kızgınlık, titizlik, gazap halidir. İnsanın dünya ve ahiret yaşantısını mahveder. Öfke, sinirlenme halidir. Sinirlenme dozu arttıkça, insan ne yapacağını bilemez. Kendini kontrol edemez. Bu hale düşmemek için kendimizi ilim ve hikmetle kontrol etmeliyiz. Bugün suç işleyenlerin büyük çoğunluğu, bu kontrolü yapamadığından, geri dönülmez suçlar işlemiş, işlemektedir!
Peygamberimiz sas. Buyuruyor: “ Hiçbir şeyin bir kimsede birleşmesi; ilimle, yumuşaklığın birleşmesinden daha üstün olamaz.”
Bugün sade insanlar öfkelenip, suç işlemektedir!
Bugün devlet yöneticileri öfkelenip, dünyayı ateşe vermektedirler!
Bunların her ikisinde de; ilim- bilim, hikmet, anlayış, duygudaşlık, güzel İslam ahlakı, edep, hayâ, sevgi, saygı, merhamet yoktur.
Olgun insan, erdemli insan, insnalıklı insan, insancıl insan, insaniyetli insan, merhametli insan olmak için; İslam ve bilimi birlikte yaşamak gerekir. Dünyanın en zalimlerine, katliamcılarına, soykırımcılarına bakıp; araştırma, inceleme yapınız. İslam, iman, edep, hayâ, İslam ahlakından yoksundurlar. Allah cc. Hidayet nasip eder, inşallah.
İnsanoğluna şu 5 husus ahirette sorulacak. Yanıtı istenecektir.
Peygamberimiz sas. Bunu şöyle buyuruyor:
· “Ömrünü nerede tükettin?
· Gençliğini nerede geçirdin?
· Malını, mülkünü, servetini nerede, nasıl kazandın?
· Servetini nerede harcadın?
· Hangi ilimleri öğrendin? İlminle nasıl amel ettin, davrandın?”
İnsan başıboş, sorumsuz yaratılmamıştır. İnsan sorumluluklarını, ödevlerini, görevlerini, yükümlülüklerini hakkıyla, dosdoğru öğrenip, yerine getirmelidir. Âlemlerin Rabbi Yüce Allah’a kulluk- ibadet görevini layıkıyla yapmalı. Emir ve yasaklarına uymalı. İbadetlerini peygamberimiz gibi yapmalı.
Yüce Allah’ın yarattığı insanlara, varlıklara karşı görevlerini eksiksiz yerine getirmeli. Kul hakkına girmemeli. Olgun, dini bütün, iyi bir mümin ve Müslüman olarak; yaşama azim, gayretinde olmalı. Kararlı, tutarlı, dosdoğru, hak istikamette hayat sürmeli. Hak ve hukuktan bir milimetre bile şaşmamalı. Şaşılırsa; harama, günaha girilir. Yanlış yapılır, sapkın olunur. Zalimler sınıfına girilir ki; Allah cc. Korusun.
