Rize'nin Fethi gibi bir gün, olay yok.
Zamanın Fetöcü Valisinin uydurması bu!
Böyle bir tarih yok. Tamamen uydurma ve altında Cumhuriyet ve Atatürk düşmanlığı yatan bir girişimdir. Rize'ye fetih uydurmak, öküze buzağı doğurtmaktan öte bir saçmalıktır!
Fethedilen Trabzon'dur ki...
1461'de Sinop'tan başlayan seferlerde bazı anlaşmalar sağlansa da 17 gün süren ordu kuşatmasına karşın Trabzon İmparatorluğu teslim olmayı kabul etmedi. Kasım Paşa'nın kara ve denizden 32 gün süren kuşatması sonrası 15 Ağustos 1461'de Trabzon'a girildi ve kent fethedildi...
Fetihle şehre giren Fatih, kentteki ilk namazını Hagios Manastırında kıldı ve burayı camiye çevirdi.
Kasım Paşa'yı Vali atadıktan sonra da kentten ayrıldı.
Bu fetihte merkezi Pazar olan Rize hiç anılmadı. İmparator David, Trabzon'a bağlı Rize dahil, yerleşimlerle biat etti.
Fatih'in ordusu ve kanyonlarından hiçbiri Rize'ye geçmedi!
Sahilde Çoruh Nehrine kadar olan topraklar, Hemşin dahil, savaşsız ve kuşatmasız Osmanlı hakimiyetine girdi.
Buradaki 'Fetih' uydurmasının nereden çıktığını siz de bulabilirsiniz!
Kültür Bakanlığı paylaşımı ise şöyle:
“Bu dönemlerde bir tekstil ve ticaret merkezi olarak tanımlanan Rize aynı zamanda Trabzon’daki Rum Krallığına bağlı bir kaza merkezi (Bandon) idi. Merkezi, Pazar olan Rize'nin doğusundaki topraklar ise imparatorluğun sınırları içinde ayrı bir idari birimdi.
1458'de Uzun Hasan'ın, Atabeklerin eli ile yönetilen Çoruh havzasına girip İspir Bölgesini devletin sınırları içine katmasından sonra Hemşin Bölgesi de Akkoyunlular'a tabi olmuştu. Fakat sahildeki Rize kasabası ve Pazar'a kadar olan topraklar Trabzon Krallığına aitti.
1461 yılında Fatih Sultan Mehmet bizzat gelerek Trabzon'u fethettiği zaman sahilde Çoruh Nehrine kadar olan topraklar, Hemşin dahil, Osmanlı Devleti hakimiyetine girdi.
Fetihten önce bu bölgede bulunan Trabzon Rum Krallığı, Megrel Dadyanı, Kartli Kralı ve Çoruh Atabeği kendi aralarında bir Hıristiyan ittifakı yaparak Osmanlı'nın rakibi Akkoyunlu’ları da hami olarak bu ittifaka dahil etmişlerdi. Bu ittifak Papa'nın gayretiyle organize edilecek bir haçlı seferi ve kendilerine destek sağlayacak, Osmanlı’ya rakip diğer Türkmen Beyleri ile Osmanlı’ya saldırıp ortadan kaldırmayı planlıyordu. Bu tertibin farkında olan Fatih 1461'de bizzat sefere çıkarak ittifakın beyni olan Trabzon Krallığını ortadan kaldırdı.
Fatih Sultan Mehmet, Komninoslu bir anadan doğan ve Komninoslardan evli olup, Turabozan Tekfurluğunun müttefiki olan Akkoyunlu Padişahı Uzun Hasan'a rağmen, 1461 yazında ordusuyla gelince, son Takvur savaşsız teslim oldu. Daha önce şehirdeki Rumların çoğu ve çevredeki Rum köylülerinin bir kısmı, Kırım'a göçüp, orada yerleştiklerinden, 1475’te Kırım liman şehirleri Venedik ve Cenevizlilerden alınıp, ilk tahrir yapılırken, bunların "Turabuzoniyan" diye yazıldığı görülüyor. Aynı 1461 yılında, doğuda Çoruh ağzına kadarki yerler ve arada Rize'de savaşsız fethedilerek, bütün buralar, yeni kurulan ‘Turabozan Sancağı’na bağlandı.”
Kaynaklar:
1-TC Kültür ve Turizm Bakanlığı
2-Google
3-Wikipedia
4-Özhan Öztürk yazıları.
NOT:Hiçbir yazılı ve tarihi kaynakta,28 Ağustos tarihi olmadığı gibi İmparator Fatih'in de o bölgede başka bir fetihe katıldığına dair bilgi/belge bulamadım.Bulan varsa paylaşabilir!